FAŞİZM
| İndeks: F |
Birinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’nın orta ve güney kesimlerinde güçlenerek II. Dünya Savaşı sonlarına kadar toplumsal yaÅŸama ve yönetime egemen olan siyasal akım. Adını Romalı senatörlerin taşıdığı “fasces” adlı baltadan alır. Daha sonraları Avrupa’nın dışında da ortaya çıkmış, her türlü milliyetçi ve totaliter rejimi ve hareketi kapsayan genel bir siyasal terim olarak kullanılmıştır. FaÅŸizm, finans sermayesinin ögelerine, toplumsal yaÅŸamın her alanında egemenliklerini güvence altına alıp geliÅŸtirmek ve ekonomiyi tümüyle bir savaÅŸ hazırlığının emrine sokmak için hizmet eder. Ä°lk faÅŸist rejimler 1920′li yıllarda Ä°talya, Polonya, Macaristan ve Portekiz’de kuruldu. 1933′te ise Almanya’da iktidara geldi. FaÅŸizmin, emperyalist burjuvazinin; kapitalizmin genel bunalımının baÅŸlamasından bu yana dünya ölçüsünde deÄŸiÅŸen güçler dengesine bir tepki olarak doÄŸduÄŸu düşünülmektedir.
Faşizm, finansal oligarşi ile devlet iktidarının birbiri içinde erimesi sürecini hızlandırır ve tüm devlet aygıtını finans sermayesinin en gerici ögelerinin denetimine sokar. Faşizm, tüm burjuva demokratik özgürlükleri yok eder, tüm demokrasi güçlerine karşı duraksamasız bir terör uygular. Tekelci sermayenin artan sömürüsüne karşın her türlü örgütlü direnişi kırmak amacıyla tüm örgütleri, dernekleri, sendikaları kapatır; yalnızca kendi düşüncesindekilere örgütlenme hakkı tanır.
